Wakacje kredytowe, to forma rządowego wsparcie dla kredytobiorców, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji. Kredytobiorcy mogą wnioskować o zawieszenie kredytu na okres 8 miesięcy. Chociaż wnioski można składać od niedawna, bo od 29 lipca, to rządową pomoc zaskarżyło już ponad dwa tysiące osób. Dlaczego?
Rada Polityki Pieniężnej sukcesywnie podnosi stopy procentowe, aby zminimalizować skutki galopującej inflacji. To spowodowało, że raty kredytów horrendalnie wzrosły. W trudnej sytuacji znalazły się miliony Polaków, którzy mają problem z terminową spłatą tak wysokich rat. Dlatego rząd podjął decyzje o wsparciu kredytobiorców.
Od 29 lipca 2022 r. obowiązuje ustawa o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom, która zawiera przepisy o wsparciu kredytobiorców, potocznie nazywaną wakacjami kredytowymi.
Wakacje kredytowe
Wakacje kredytowe dotyczą kredytów udzielonych wyłącznie w złotych polskich, w celu nabycia nieruchomości przeznaczonej na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych.
Wakacjami kredytowymi objęte są również pożyczki, o ile ich zabezpieczenie stanowi hipoteka lub inne prawo związane z nieruchomością mieszkalną. Dotyczy również pożyczek, o ile zostały przeznaczone na sfinansowanie niezwiązanego z działalnością gospodarczą lub prowadzeniem gospodarstwa rolnego nabyciem, lub też utrzymaniem nieruchomości. Z pomocy rządowej mogą również skorzystać osoby, które posiadają kredyty hipoteczne refinansujące i konsolidacyjne.
Kredyty, czy też pożyczki zostaną zawieszone na wniosek kredytobiorcy, o ile zostały zaciągnięte przed 1 lipca 2022 r. Zawieszenie raty dotyczy części kapitałowej, jak i odsetkowej.
Rząd oferuje nawet 8 miesięcy zawieszenia spłaty rat, w okresach:
- po 2 miesiące w trzecim i czwartym kwartale 2022 r., tj. od 1 sierpnia do 30 września 2022 r. oraz od 1 października do 31 grudnia 2022 r.;
- po 1 miesiącu w każdym z czterech kwartałów 2023 r.
Każdy kredytobiorca może indywidualnie zdecydować o liczbie zawieszonych rat. Okres kredytowania przedłuża się o miesiące, w których spłata kredytu była zawieszona. Jeżeli wnioskodawca zdecyduje się na zawieszenie spłaty kredytu o osiem miesięcy, o tyle wydłuży się okres trwania umowy kredytowej.
Kto może skorzystać z wakacji kredytowych?
Aby skorzystać z wakacji kredytowych, trzeba spełnić warunki:
- kredyt lub pożyczka musi spełniać wymogi Ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom,
- kredyt został zaciągnięty w polskich złotych,
- nieruchomość została zakupiona na własne potrzeby mieszkaniowe, czyli po to, by w niej mieszkać,
- finansowana kredytem budowa domu lub zakup ziemi spełnia cele zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych,
- umowa kredytu hipotecznego musi być zawarta przed 1 lipca 2022 r.,
- okres kredytowania musi zakończyć się co najmniej po upływie 6 miesięcy od daty wnioskowania o wakacje kredytowe.
Z wakacji kredytowych nie mogą skorzystać osoby, które mają kredyty hipoteczne w innych walutach oraz indeksowane lub denominowane do waluty innej niż waluta polska. Z możliwości zawieszenia rat kredytowych, nie skorzystają również osoby, które nabyły mieszkania w celach inwestycyjnych, np. na wynajem. Jeśli kredytobiorca ma kredyt na dwa mieszkania, to może skorzystać z rządowej pomocy, tylko w zawieszeniu spłaty jednego z nich.
Jak złożyć wniosek?
Aby wystąpić o wakacje kredytowe, wystarczy złożyć wniosek do banku udzielającego kredytu. Można to zrobić w formie pisemnej lub elektronicznej. Szczegółowe wytyczne są określane przez poszczególne banki, albowiem nie wszystkie oferują bankowość elektroniczną.
Nie ma oficjalnego wniosku o zawieszenie rat, każdy może według swojego uznania taki przygotować, chyba że bank ma w tym zakresie swoje warunki. Wniosek o ustawowe wakacje kredytowe musi zawierać imię i nazwisko kredytobiorcy, dane banku, wskazanie okresów zawieszenia spłaty kredytu oraz oświadczenie, że wniosek dotyczy nieruchomości przeznaczonej na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych. Kredytobiorca można złożyć jeden wniosek za cały okres, jego część lub składać pojedyncze wnioski na każdy z wybranych miesięcy.
Bank ma 21 dni na potwierdzenie otrzymania wniosku oraz przesłanie informacji o wysokości opłat z tytułu umów ubezpieczenia. To oznacza, że jeśli kredyt jest ubezpieczony, to kredytobiorca zawiesi spłatę rat kapitałowo odsetkowych, ale nadal będzie ponosił opłaty z tytułu umowy ubezpieczenia, np. pomostowego lub niskiego wkładu własnego.
Informacje o przyznaniu wakacji kredytowych, znajdują się w Raporcie BIK. Aby go pobrać, należy założyć konto w portalu BIK i potwierdzić tożsamość (potrzebny będzie dowód osobisty oraz przelew weryfikacyjny na 1 zł). Można to zrobić online, zaledwie w kilka minut.
Zawieszenie rat nastąpi już w chwili doręczenia kredytodawcy wniosku o zawieszenie wykonania umowy. Nie trzeba czekać na decyzję banku. Tak to wygląda w praktyce, jednak rzeczywistość, okazała się mniej przejrzysta.
Kredytobiorcy wnoszą skargi
Wnioski można składać od niedawna, a dokładnie od 29 lipca 2022 roku. Pomimo tak krótkiego okresu składania wniosków, do Rzecznika Finansowego, wpłynęło już ponad dwa tysiące skarg kredytobiorców. Problem polega na tym, że zdarza się, że banki pobierają z konta środki, pomimo zawieszenia rat. Obecnie urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów bada sygnały o nieprawidłowościach.
Ile osób skorzysta ze wsparcia?
Z analizy BIK wynika, że jest blisko 3,5 mln osób, czyli 83,8% kredytobiorców, może skorzystać z wakacji kredytowych. Z badania opinii wynika, że aż 2/3 osób posiadających kredyt hipoteczny chciałoby skorzystać z przywileju odroczenia spłaty rat kredytowych.
Z danych BIK wynika, że ponad połowa badanych (56%), którzy mają kredyt hipoteczny, planuje przeznaczyć zaoszczędzone pieniądze na nadpłatę rat w kolejnych miesiącach. Pozostali chcą przeznaczyć je na bieżące opłaty rachunków, wydatków na życie, lub spłatę innych zobowiązań finansowych.
Czy warto skorzystać z wakacji kredytowych?
Pozostało znaleźć odpowiedź, na kluczowe pytanie: czy jeśli sytuacja ekonomiczna nie jest zła, to czy mimo to, warto skorzystać ze wsparcia? Mówi się, że wakacje kredytowe to doraźna pomoc państwa, dla kredytobiorców, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji. Okazuje się, że nie tylko. Jeśli przewidujemy, że stopy procentowe będą za jakiś czas spadać, to po prostu warto wziąć wakacje.
Za zaoszczędzone w ten sposób pieniądze nadpłacić kredyt i spłacać regularne raty, wtedy gdy stopy procentowe będą niższe. Należy jednak być ostrożnym i sprawdzić w umowie, czy nadpłata kredytu jest obwarowana dodatkowymi prowizjami. Decyzja o wzięciu wakacji kredytowych może okazać się nieracjonalna tylko w momencie, gdy wzrost stóp procentowych nie wyhamuje.
