Nie udało się wyszukać idealnego mieszkania bezpośrednio, za to trafiła się super okazja, którą w swojej ofercie ma pośrednik? Bywa. Nie chce ci się samemu sprzedawać mieszkania, wolisz oszczędzić czas i zlecić to pośrednikowi? Też bywa. W obu tych przypadkach trzeba jednak uważać na kilka elementów, na które powinieneś zwrócić uwagę przed podpisaniem umowy ze wspomnianym pośrednikiem, lub inaczej mówiąc: z biurem nieruchomości.
Wiadomo: to jest wygoda. Pośrednik będzie pokazywał mieszkanie potencjalnym kupcom lub najemcom, będzie ich szukał, pomoże też w załatwieniu formalności. Dla sprzedających, którzy nie mają ochoty się tym zajmować, pośrednik to przede wszystkim oszczędność czasu i szansa na szybszą sprzedaż. Dla kupujących to dodatkowy koszt, choć są od tego założenia wyjątki. W obu przypadkach trzeba zwrócić uwagę na takie rzeczy:
- Wynagrodzenie
To, co w zasadzie interesuje nas najbardziej – ile to będzie kosztowało. Odpowiedź brzmi: to zależy od tego, jak się umówimy. Zwykle wynagrodzenie pośrednika jest określone jako konkretny % wartości transakcji – zazwyczaj w przedziale 2-3% ceny sprzedaży nieruchomości lub w wysokości jednego czynszu w przypadku pośrednictwa najmu.
- Rodzaj umowy
W przypadku sprzedawania nieruchomości musimy zwrócić uwagę na to, na jaki rodzaj pośrednictwa się decydujemy: otwartą umowę pośrednictwa, czy pośrednictwo na wyłączność. Ogólnie mówiąc, chodzi o to, że w przypadku umowy otwartej, możemy podpisać takie umowy z kilkoma pośrednikami. W przypadku umowy na wyłączność – tylko z jednym. Kiedy pośrednikom opłaca się podpisać umowę otwartą i rywalizować z konkurencją? To proste – gdy wartość nieruchomości (a więc finalnie i zarobek pośrednika) jest wysoka.
- Licencja pośrednika
To nie jest tak, że pośrednik to przypadkowy człowiek, który może tylko pokazać mieszkanie potencjalnemu kupcowi. „Pośrednik w obrocie nieruchomości” oczywiście dąży do zawarcia przez strony umowy, ponieważ w ten sposób zarabia na chleb. Ale ma on też pewne prawa, o których nie wszyscy wiedzą – przede wszystkim prawo do wglądu i robienia kopii dokumentów związanych z nieruchomością, zwłaszcza: ksiąg wieczystych, planów miejscowych i zagospodarowania terenu, rejestrów cen nieruchomości, świadectw energetycznych, ewidencji ludności itp.
- Umowa nie może być zawarta ustnie
Inaczej mówiąc: umowa pośrednictwa w obrocie nieruchomościami wymaga formy pisemnej lub elektronicznej pod rygorem nieważności. Inaczej niż w niektórych branżach, w tym przypadku nie możemy zawrzeć umowy np. telefonicznie czy w formie wymiany e-maili z potwierdzonymi warunkami – niezbędne jest własnoręczne podpisanie umowy i przez nas, i przez pośrednika. W przypadku podpisania jej w formie elektronicznej musi być do tego użyty kwalifikowany podpis elektroniczny.
- 14 dni na odstąpienie od umowy zawartej poza biurem
Umowy z pośrednikami często zawierane są poza ich biurami; w pobliżu mieszkań, które chcemy sprzedać lub kupić. I tutaj pojawia się ciekawostka, bo taka zmiana miejsca podpisania umowy wpływa na samą umowę – wpada ona bowiem w przepisy o umowie zawieranej poza lokalem przedsiębiorstwa, z których najciekawszy jest fakt, że od tak zawartej umowy możemy odstąpić do 14 dni od jej podpisania, chyba, że pośrednik poinformował nas przed podpisaniem umowy o „utracie prawa odstąpienia od umowy w przypadku „spełnienia świadczenia”…”. Mówiąc po ludzku: jeśli pośrednik uwinie się z transakcją we wspomniane 14 dni, prawo do odstąpienia od umowy przepada.
- Ubezpieczenie pośrednika
Dla nas to w zasadzie ciekawostka, ale pośrednik obowiązkowo musi posiadać ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej. Kopia polisy ubezpieczeniowej pośrednika stanowi załącznik do umowy, który powinieneś otrzymać podczas podpisywania umowy.
